Pytanie, które przewija się w wielu okolicznościach, prawdopodobnie aktualne od zawsze i na zawsze. I tak jak w wielu innych kwestiach życia to i w ramach stacji ładowania aut elektrycznych należy zadać sobie to pytanie. Tak więc bez zbędnych ceregieli czy owijania w bawełnę odpowiemy od razu – TAK! ROZMIAR MA ZNACZENIE.
Tylko, że co to tak naprawdę znaczy? W dużym domyśle, większość osób sądzi, że im większa stacja ładowania tym szybsza, więc tym lepsza. Nic bardziej mylnego – jak wszystko w naszym życiu, również i rozmiar stacji ładowania jest względny i zależy, zarówno od regulacji prawnych, jak i możliwości technicznych, wymaganego kapitału, na preferencjach i potrzebach użytkowników kończąc.
Podejmując decyzję o zakupie stacji ładowania czy to do domu, czy na naszym placu lub parkingu, czy w ramach naszego biznesu – musimy zadać sobie szereg pytań, żeby ocenić jaka stacja jest dla nas faktycznie najlepsza. Żeby zobrazować ten proces weźmiemy pod lupę kilka konkretnych przypadków.
Wszystkie pozycje będą miały oczywiście części wspólne – takie jak atrakcyjność cenowa, estetyczny wygląd czy łatwa obsługa
1. Dom – najpopularniejsze oraz w wielu przypadkach najtańsze miejsce ładowania pojazdów. Marzy nam się produkt mały, smukły, przyjemny dla oka, niezajmujący dużo miejsca, ale przede wszystkim bezpieczny. Znamy nasze zwyczaje i codzienną rutynę - chcemy, żeby auto ładowało się w nocy i rano zawsze było gotowe do naszych codziennych wyzwań. Zakres mocy który nas interesuje to przeważnie 7,4 do 22kW, w zależności od mocy ładowarki pokładowej zainstalowanej w pojeździe. Idealnym rozwiązaniem będzie wallbox AC, który zapewni nam ładowanie w trybie trzecim (mode 3). Świetnie, jeżeli urządzenie będzie oferowało dostęp poprzez aplikację mobilną, możliwość zarządzania parametrami stacji oraz ustawianie harmonogramów ładowania. Idealnym produktem będzie taki, który pozwoli dynamicznie sterować mocą ładowania by w pełni wykorzystać tańszą energię strefową lub tą produkowaną z instalacji fotowoltaicznej. Wymarzonym produktem będzie taki, który posiada wbudowany i certyfikowany licznik energii elektrycznej, który pozwoli nam dokładnie policzyć zużytą energię elektryczną. Takie rozwiązanie może być wykorzystane w celu rozliczania ekwiwalentu zużytej energii do zadań służbowych z pracodawcą.
2. Dealer samochodów – w przypadku salonów samochodowych należy zacząć od podziału na rodzaj zapotrzebowania. Będzie to ładowanie pojazdów demonstracyjnych, utrzymanie poziomu baterii w pojazdach na ekspozycji i ładowanie pojazdów przebywających w serwisie. Dla każdego z powyższych zastosowań konfiguracja punktów ładowania powinna być indywidualnie dobrana.
Pojazdy demo powinny być w gotowości do jazdy w każdej chwili, tak by potencjalny klient mógł w dowolnym momencie skorzystać z jazdy próbnej. Nie znaczy to jednak, że wymagana będzie ultraszybka stacja ładowania. Należy pamiętać, że jazda próbna trwa około 30 minut (do 30 km w trasie). Biorąc pod uwagę pojemność baterii i możliwość jej ładowania, a także negatywny wpływ regularnego ładowania DC na jej degradację konfiguracja punktów ładowania dla pojazdów testowych powinna składać się z kilku stacji AC 11-22kW oraz opcjonalnie jednej stacji DC o mocy nie większej niż 80kW. W ten sposób uzyskamy możliwość równoległego ładowania wielu pojazdów, zoptymalizujemy niezbędną moc przyłączeniową oraz koszt inwestycji.
Zużycie energii w pojazdach na ekspozycji jest niskie, więc w tym wypadku należy zadbać o dostęp do punktów ładowania w kilku miejscach, z których będziemy mogli wygodnie naładować pojazdy znajdujące się w salonie. W tym wypadku sprawdzą się urządzenia typu wallbox AC z niską mocą ładowania. Warto by były to ładowarki obsługujące ładowanie mode 3.
Pojazdy w warsztacie również mogą wymagać uzupełnienia energii w baterii trakcyjnej. Może to wynikać ze zużycia energii podczas realizacji napraw lub aktualizacji oprogramowania, lub zastania samochodu z niskim stanem baterii. W tym wypadku w strefie serwisowej powinno montować się stacje ładowania AC przy stanowiskach serwisowych, pamiętając o ładowaniu w trybie 3.
3. Firma logistyczna lub produkcyjna – której zazwyczaj nie ogranicza moc przyłączeniowa, proces załadunku i rozładunku trwa godzinę. Duże pojazdy z dużą baterią, które często mają przed sobą długą trasę – potrzebujemy mocnej ładowarki DC, która maksymalnie szybko naładuje baterie trakcyjną do pełna w czasie załadunku, by maksymalnie optymalizować czas łańcucha dostaw. Takim założeniom sprostają już jedynie stacje DC o mocy co najmniej 200kW. Ważnymi aspektami będą wysoka jakość, bezpieczeństwo i trwałość.
4. Operator logistyczny - ładowanie floty pojazdów ciężarowych o DMC do 3,5t lub 4,2t. Baza firmy kurierskiej będzie działać na zasadzie domu – ważne jest, aby po zakończonej zmianie flota pojazdów była równolegle ładowana i gotowa do pracy następnego dnia. Biorąc pod uwagę rozwój kierunków elektromobilności, należy długofalowo planować rozwój floty oraz infrastruktury, więc kluczowa będzie ilość zainstalowanych stacji. Ważne, by zastosowane rozwiązanie było łatwo skalowalne i oferowało możliwość zarządzania wszystkimi zainstalowanymi stacjami ładowania i umożliwiało dynamiczne bilansowanie dostępnej mocy i fazy, ze względu na fakt, że każdy pojazdy floty zakończy ładowanie w innym momencie. W ramach optymalizacji procesu jest to wyjątkowo ważne. Moc każdej stacji powinna oscylować w przedziale 11-22kW.
5. Centra handlowe, supermarkety, hotele czy urzędy i inne placówki obsługujące konsumentów lub interesantów. Tutaj potrzebujemy uniwersalnych koncepcji obsługi, łatwości skalowania i wdrażania, różnorodnych rozwiązań dla zróżnicowanych potrzeb różnych odbiorców. Bardzo mocno bazujemy tu na znajomości swojego środowiska – jak będą zachowywać się odbiorcy tej usługi ładowania – dlaczego do nas przychodzą, co u nas robią, kim są, ile czasu u nas spędzają, czy zyskamy coś, jeśli zostaną u nas dłużej podczas jednego pobytu ze względu na ładowanie – czy to klienci czy pracownicy, czy te dwie grupy będą traktowane rozdzielnie? Musimy przede wszystkim zdać sobie sprawę, że ci odbiorcy nie potrzebują naładowania >50% baterii w krótkim czasie. Warto przewidzieć limity i małe opłaty (przy okazji dywersyfikując przychody i przyspieszając zwrot z inwestycji) w związku z progresem i rozpowszechnianiem się aut elektrycznych. Tak jak we wcześniejszym przykładzie od początku należy planować skalowanie i rozszerzanie infrastruktury w czasie. Jeśli chodzi już o same stacje to tak jak w przypadku trzecim – optymalne będą stacje AC do 22kW z dynamicznym bilansowaniem mocy oraz fazy. W związku z różnorodnością i potrzebami, wiążą się dodatkowe wymogi formalne oraz dokumentacje, system operatorski. W większości przypadków należy też uzyskać odbiór stacji ładowania (zgodnie z definicją ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych) przez Urzędu Dozoru Technicznego.
6. Budynki mieszkalne wielorodzinne – w tym przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie kompromis pomiędzy instalacją w domu i u operatora logistycznego, czyli kilka lub kilkadziesiąt stacji ładowania AC o mocy 11-22kW. Różnicą będą dodatkowe wymogi formalne, takie jak ekspertyza ppoż. lub odbiór UDT (w zależności od faktu czy zostaje realizowana usługa ładowania). W niektórych wypadkach budynki mieszkalne wielorodzinne, które uzyskały pozwolenie na budowę po 1 stycznia 2019 roku mają obowiązek montaży określonej liczby punktów ładowania.
Temat sam w sobie jest oczywiście dużo szerszy i może być analizowany w wielu perspektywach, ale wyżej zawarte założenia to dobra podstawa do analizy przygotowawczej pod inwestycję w stacje ładowania. Najszybszym i najwygodniejszym rozwiązaniem jest przeprowadzenie tej analizy z doświadczonym partnerem z branży.
Nawiązując do pytania tytułowego - idealny rozmiar stacji ładowania nie istnieje. Moc i ilość zainstalowanych punktów ładowania jest wypadkową potrzeb, dostępności miejsc parkingowych i mocy przyłączeniowej, typie użytkowników i lokalizacji. Jedno jest pewnie – w tym przypadku więcej nie znaczy lepiej.
